Enkele opmerkingen zijn hiermee in strijd. “De overheid moet jou als burger stimuleren het beste uit jezelf te halen”. Dit klinkt nogal naar het ontplooiingsliberalisme, een geluid dat ook in D66 te horen is.
Het is geen verspreking van Rutte; het is een nauwkeurig geformuleerde zin. De overheid heeft een beperkt aantal instrumenten om iets voor elkaar te krijgen. Die instrumenten zijn dwang, geld en propaganda. Wanneer het gaat om beleid; ofwel het stelsel van “zachte wetten” die afhankelijk zijn van de Kabinetskleur, zijn de instrumenten ten alle tijde besmet. De meerderheid heeft immers op een andere partij gestemd, dan welke coalitiepartij dan ook.
Stimulans en inspiratie zijn daarom geen overheidsinstrumenten. Dat Rutte dit anders ziet, geeft aan dat ook hij de Staat als een vervangende kerk ziet. De overheid moet niet met dwang of geld, maar met stimulans een bepaald mensbeeld realiseren. Ook Rutte is predikant in deze kerk, met een eigen smaak. Daarom is hij op zoek naar een “bezielend verband”.
Vrijheid levert ook hufterig gedrag op, volgens Bolkenstein. Mark Rutte wijt dit eerder aan nivelleringsdwang. Nivelleren is, simpel gezegd, geld van de rijken aan de armen geven, om de ongelijkheid te bestrijden. Hufterigheid komt alleen vaker voor bij mensen met een laag inkomen dan bij mensen met een hoog inkomen. Hufterigheid is immers akelig sociaal gedrag dat geen enig belang dient.
Hufterigheid is een *gretige* bezetting van ruimte waarin de mens zich bevindt. Het bestaat omdat het overschrijden van grenzen geen pijn doet. Meestal zijn dat grenzen binnen intermenselijke relaties, maar ook wettelijke grenzen. Dit soort grensoverschrijding vindt plaats simpelweg omdat men het kan. Nederlanders worden niet geconfronteerd met hun eigen gedrag. Dit komt niet zozeer vanwege te weinig handhaving van strafwetten, maar komt omdat de overheid haar burgers van de wieg tot het graf verzorgt. Slechte keuzes doen door die verzorging geen pijn.
Hufterigheid heeft dus een bredere oorzaak dan alleen de nivelleringsdrang. Nivellering speelt wel een belangrijke rol. Dankzij het sociale stelsel is de strijd om het leven beëindigt, de samenleving verveelt zich.
Rutte geeft nivellering de schuld van hufterigheid, omdat hij niet de gehele verzorgingsstaat de schuld wil geven. Dat komt omdat Rutte niet principiëel tegen de verzorginsstaat is. Rutte is net als de D66’ers een ontplooiingsliberaal, een dialect van het collectivistisch liberalisme, of eigenlijk een moderne vermomming van socialisme.
De kleine, sterke Staat, zoals Rutte dat wenst, is onrealiseerbaar als je de overheid ziet als oplossing voor de samenleving. De kleine, sterke Staat is onhaalbaar als je de overheid de taak geeft om een bepaald mensbeeld te realiseren, om de samenleving te scheppen via dwang of drang.
Rutte zal een nieuw liberaal manifest schrijven. Grote kans dat dit allerlei goede bedoelingen afdekt, zoals het ontplooiingsliberalisme. De VVD partij is en blijft dezelfde partij. Als het manifest nodig is als partydressing om te groeien bij de volgende verkiezingen, zal geen VVD’er erg moeilijk doen over de opgeschreven woorden. Mocht de VVD de volgende keer plaatsnemen op het pluche, dan klinkt gewoon weer het oude liedje, verhoog de belasting en geef het geld aan je vrienden, zoals alle partijen dit doen.
0 reacties:
Een reactie posten