Het lijkt een beetje op de Nederlandse mythe, waarin de overheid werk verschafte tijdens de crisisjaren om werkloosheid te bestrijden. Eerst komt er een lichting arbeiders die met allerlei gereedschap kuilen in de grond graaft. Later komt er een tweede ploeg die de gaten weer dichtmaakt.
Waar of niet waar, het volgende is zeker de realiteit. Werkende mensen betalen belasting, zodat de overheid uit de vijver van zwakkeren en inactieven, mensen in dienst kan nemen, om de werkende mensen tegen te werken. “Echte” banen dus. Dat gaat goed zolang er nog werkende mensen zijn natuurlijk.
En dan heb je natuurlijk nog de idealisten in de politiek of bij de overheid. Die hebben eigenlijk als doel om de baas te spelen. Maar ze proberen dat te verbergen door een belofte te geven voor één of ander idealisme. Het ideaal is uiteraard om anders te zijn dan nu, want verandering definieert hun eigen carrière.
Als de werkloosheid flink stijgt, kan de overheid een groot project uitvoeren – zoals het aanleggen van een bos bij Amsterdam, of het construeren van de Afsluitdijk. Toegegeven, daar hebben we nog steeds plezier van, maar zulke projecten hebben niet voor blijvende werkgelegenheid gezorgd. Roosevelt’s New Deal heeft economisch gefaald, ook in Nederland. Men probeerde de economische motor aan te zwengelen, maar de motor startte niet door. Dat kwam niet door fouten, het hele idee was fout. De economische ellende was nog even groot als daarvoor, alleen nu met torenhoge Staatsschuld.
Wat ook niet heeft gewerkt is het inflatoire beleid van centrale banken. Centrale banken, vooral de Amerikaanse FED, drukten geld en maakten het mogelijk om goedkoop geld te lenen in de jaren negentig. Dat extra geld was vooral gericht op de ICT-sector, om de millennium bug te bestrijden. Wegens overvloed aan geld, kon iedereen met ook maar enig benul van computers, opeens een goed betaalde baan krijgen. Toen de centrale banken stopten met hun beleid, stortte de zogenaamde dot-com bubbel in elkaar. Na de aanslagen van 11 september wilde de FED de economie er weer bovenop krijgen, opnieuw met inflatoir beleid, alleen ging het geld nu richting de banken en huizensector. Iedereen die ademhaalde kon een lening krijgen. Toen de FED in 2005 hun beleid afbouwde, stortte de kredietbubbel in elkaar, met de huidige economische crisis als gevolg.
Als men het spelletje opnieuw wil spelen met inflatoir beleid van centrale banken, dan is het nog maar de vraag in welke sector dat geld gepompt moet worden. Welke sector heeft genoeg potentieel om al die werklozen aan een baan te helpen? De industrie voor milieu en duurzaamheid? Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Het aanleggen van een windmolenpark in de Noordzee, die niet verzakt en op eigen kracht draait, lijkt meer op een New Deal project voor hoger opgeleiden dan dat je hiermee een zichzelf onderhoudende industrie optuigt waarin ook lager opgeleiden kunnen werken. Buiten dat, ook een milieububbel zal uiteindelijk knappen.
Waar in de toekomst de banen vandaan moeten komen is dus een belangrijke vraag die nog niet beantwoord is. Daarnaast verandert de Amerikaanse arbeidsmarkt; babyboomers die door de crisis hun pensioen zijn kwijtgeraakt, moeten opnieuw aan de slag. Dankzij ouderdom gerelateerde privileges zijn de senioren op die arbeidsmarkt een geduchte concurrent voor hun kinderen en kleinkinderen. Weliswaar stijgen koersen op de beurs, en zijn er “signalen” dat het beter gaat met de economie, maar de sterk stijgende en aanhoudende werkloosheid in de USA geeft aan dat die signalen maar weinig rekening houden met de onderliggende economie.
En dat belooft allemaal weinig goeds voor Nederland. Sommige Nederlanders komen terug van vakantie en vinden een slechts nieuws brief op de mat, over hun werkverband; ontslag of faillissement. De voorspelling is, dat de werkloosheid pas in de tweede helft van dit jaar flink gaat stijgen.
Het huidige Kabinet heeft altijd als uitgangspunt gehad: wil veel geld uitgeven. Recessie of niet. De zonneschijn begroting van Prinsjesdag 2008 was bij het voorlezen al achterhaald. Toen Fortis en ING gered “moesten” worden, kon het Kabinet de economische crisis niet meer negeren. Het crisisoverleg heeft weken geduurd, maar de uitgavenplannen zijn vrijwel niet gewijzigd.
Bezuinigingen zouden volgens de politici erg schadelijk zijn, zeker als de verwachting uitkomt dat de economie snel weer aantrekt. Het moge duidelijk zijn dat de verwachting van economisch herstel ongegrond is.
In augustus wordt er gesleuteld aan de volgende miljoenennota. Maar het huidige Kabinet heeft nog steeds als uitgangspunt: wil veel geld uitgeven. Men hoeft van Prinsjesdag 2009 dan ook niet veel goeds te verwachten.
In het recente verleden hebben de politici ieder argument aangegrepen om maar niet te hoeven snijden in de uitgaven, en om de Staatsschuld te laten oplopen. Het is dan ook te verwachten dat de politici hetzelfde gedrag zullen vertonen voor de aanstaande miljoenennota. Er zijn immers “economische signalen” genoeg om hoge uitgaven opnieuw aan elkaar te liegen.
De deeltijd-WW en het “verplichte” vrijwilligerswerk voor werklozen, lijken samen op twee maatregelen die de arbeiders van de straat moeten houden, zodat ze niet gaan protesteren of plunderen. Maar het geld voor deeltijd-WW is er al een keer doorheen gejaagd. En ook al is daarvoor nu even nieuw budget, het houdt een keer op.
“Het houdt een keer op “, is precies datgene waar het huidige Kabinet zich *niet* op voorbereid. Het huidige Kabinet Balkenende zou daarom wel eens het meest schadelijke Kabinet kunnen worden sinds de Tweede Wereldoorlog.
2 reacties:
Kijken we naar de grootste decmocratische economie als India, met ruim 1 miljard mensen, zou ik het vervolg van "wat nu?","het houdt een keetje op", het volgende willen zeggen. In de rationele scientific management achtige beeldvorming over de inrichting van arbeid en organisatie zou het zo wel lijken dat we de juiste doelmatige doelen bereiken. Dat is wel zo binnen de gestelde kaders waarbinnen gewerkt wordt, zolang de doelen (salaris) zijn bereikt (ook al worden er slechts dozen van het ene bureau naar het andere verschoven). Wellicht is ziekteverzuim al een maat voor deze verborgen werkloosheid binnen het arbeids contract systeem dat we hanteren. Doch zien we dat de media er geen aandacht aanschenkt hoe het in India toegaat met de burger in de huidige crisis, of dat we in het westerse economische wereld zo blind als een paard zijn(met oogkleppen op), dat er wel degelijk een diversiteit van ecnomische inrichting bestaat binnen democratieën. Het creëren van een diversiteit van "locale" economieën, aldanniet ondersteunend aan bestaande en toekomstige industriële complexen, en vooral het toestaan aan elkander voor het bereiken van deze diversiteit zou een sleutel kunnen vormen om uit deze crisis te komen. Aldus naar mijn mening, als vervolg op uw verhaal, zou het idee van China's Deng Xiao Ping economische politiek een goede uitbreiding zijn op de huidige westerse economie een verrijking zijn, alleen volgens het omgekeerde pad als dat van Deng. Breng nu juist "de communistische economie"-zo gezegd-terug in het leven van de burger, om gedurende de crisis, lokale economieën te stimuleren, maar dan nu binnen een kapitalistisch raamwerk. "Het maakt niet uit of de muis door de kat of de hond gebeten wordt, zolang die maar muizen vangen!". Na meer dan 700 jaar contact tussen CHINA-iNDIA EN EUROPA, zouden we ook deze huidige crisis juist een periode kunnen maken als één van de beste wereld wonderen, dat deze drie culturen eindelijk uit anthropologisch oogpunt met elkaar gaan conflueren..zoals het uiteindelijk bedoeld was...aldanniet destijds via confrontaties, oorlogen en bezettingen. Hoegenaamd waren onze voorouders toch zo geïnteresseerd in elkaar? NU gaan we het gewoon met elkaar doen!! Want het is GEWOON TIJD!!!
Ik kan uw stelling slechts beamen.
Het houdt een keer op, alleen onze, helaas de door ons gekozen politici, houden er niet van moeilijke beslissingen te nemen die het niet welgevallig zijn en dus stemmen kosten. Dus met laat het er maar op aankomen in hoop dat "het wel goed komt". Dat laatste is althans op de korte termijn onzekerder als ooit te voren, maar ons lakse en onzichtbare kabinet vindt kennelijk dat zij op de goede weg is.
Ze zeggen het nog net niet, maar ze bedoelen zonder twijfel : "gaat u maar rustig slapen"
met vriendelijke groet,
Edward Carling
Een reactie posten